11 сынып оқушыларымен «Өмір мәні» тақырыбында тренинг өткізілгендігі туралы
Мерзімі: 13 қараша 2023жыл
Мақсаты: Оқушылардың өмірге деген ой пікірлерін ортаға салдыру, олардың адамгершілікке, ізгілікке, қайырымдылыққа, достыққа, сыйластыққа үйрету;
Өмірден өз орындарын таба білу, өмірге жақсы көзқараспен қарауға, қадірлей, бағалай білуге тәрбиелеу.
Әдістер: жаттығулар,арт- коучинг техникасы, бейнеролик
Жоспар:
- «Сағат тілі» жаттығуы
- М. Мақатаевтың «Өмір жайлы» бейнеролигін тамашалау
- «Берннің 6 қалпағы» әдісі
- «Раскрась свое тело» «Өз қалпыңызды (деніңізді) бояңыз»
- Техника арт-коучинга «Күнді ашу» «Раскрытие солнца» автор: Е. Тарарина
- «Сезім картасы» техникасы
«Өмірдің мәні туралы ойланбайтын адам бар ма?» деген сұраққа кім болса да: «Жоқ, өз өмірінің мәні туралы ойланбайтын, толғанбайтын, мағыналы өмір сүруге әрекет етуге тырыспайтын адам болмайды», – деп жауап беретін болар. Олай болса, біз де бір уақыт өз өміріміздің мәні туралы ойларымызды ортаға салып көрейікші.
I. «Сағат тілі» жаттығуы
1. Қолыңызды қысыңыз
2. Арқасын қағыңыз
3. Күлімсіреңіз
4. Қол бұлғаңыз
5. Көзіңізді қысыңыз
6. Тізелеріңізді түйістіріңіз
7. Қол ұстасып айналыңыз
8. Беттерінен сүю
9. Массаж жасаңыз
10. Арқаларыңызды үйкеңіз
11. Бір-бірлеріңізді еркелетіңіздер
12. Бір сөйлеммен тілек айтыңыз
ІІ. М. Мақатаевтың «Өмір жайлы» бейнеролигін тамашалау
Талдау сұрақтары:
1. Өлеңді оқығанда қандай сезімде болдыңдар?
2. Өмір, өмірдің мәні дегеніміз не?
ІІІ. «Берннің 6 қалпағы» әдісі
Өмірдің мәні қандай?, Өмірді қалай түсінеміз? талқылау
ІҮ. «Раскрась свое тело» «Өз қалпыңызды (деніңізді) бояңыз»
Қажетті құралдар: түрлі-түсті қарындаштар (бояулар мен қылқаламдар); А4 өлшемді қағаздың ақ парағы
Процесті орындау әдісі:
Денеңіздің барлық бөліктерін бастың үстіңгі жағынан саусақтардың ұшына дейін немесе керісінше саусақтардың ұшынан бастың жоғарғы жағына дейін бейнелейтін денеңіздің толық ұзындығын сызыңыз.
Көзіңді жұму. Өзіңіз туралы ойланыңыз, өзіңіз жайлы, жеңіл, жағымды сезінетін денсаулық жағдайын есте сақтаңыз немесе сезініңіз. Бұл сезімді түсінгеннен кейін, денеңіздің әрбір бөлігінің түсі қандай екенін елестетіп көріңіз. Бірінен соң бірін көрсетіңіз. Бас, аяқ немесе жүректен бастап сізге ыңғайлы ретпен.
Сәйкес түсті алыңыз және сіз салған дененің үстіне бояуды бастаңыз. Денені бояған кезде өзіңізді, эмоцияларыңызды, сезімдеріңізді, ойларыңызды, сезімдеріңізді байқауға тырысыңыз. Әрбір элементпен, дененің әрбір мүшесімен, аяқпен, қолмен, саусақпен, көзбен және т.б. жұмыс істегенде өзіңізді тыңдаңыз.
Аяқтағаннан кейін суретке қараңыз, өзіңізден «Маған бәрі ұнайды ма?» Деп сұраңыз, енді көркемдік талантқа емес, ішкі сезімдерге негізделген. Сіз қандай сезімдесіз? Сіз нені ерекше атап өткіңіз келеді? Мына суреттегі сен кімсің? Өзіңізді қалай сезінесіз? Сіз не істегіңіз келеді?
Жасалған жұмыстың нәтижесі сіздің жігерлі силуэтіңіз, денсаулығыңызға, керемет сезім мен әл-ауқатыңызға қажетті энергияға толы денеңіз болуы мүмкін. Қиын сәттерде сіз өзіңіздің сезіміңізде денсаулық, толықтық және рахат әкелетін түстер мен энергияны елестете отырып, осы суретке оралуға болады.
V. Техника арт-коучинга «Күнді ашу» «Раскрытие солнца» автор: Е. Тарарина
1 санының жанына әрбір тіктөртбұрышқа қазіргі уақытта сіз үшін ең маңызды болып табылатын өмірдің төрт саласын (сұлулық/денсаулық, спорт, жұмыс, отбасы және қарым-қатынас, шығармашылық) жазыңыз.
2. Әр аймақтың сізге беретін ең маңыздысы не? Тіктөртбұрыштардың жанында орналасқан сопақшаларға (әр тіктөртбұрышта 2 сопақ бар), 2 санының қасына осы екі негізгі ресурстарды, әрбір шардың сізге әкелетін пайдасын жазыңыз. Бұл зат есімдер болуы маңызды. Мысалы, отбасы қолдау мен қамтамасыз етуді, белсенділік ықпалды және тұлғалық өзгерістерді әкеледі, жазушының шығармашылығы қуаныш пен рухты, шабыт әкеледі.
3. Бірінші және екінші сөзді қабылдап, өзіңізге сұрақ қойыңыз: «Менде бұл кезде, мен не істей аламын?» Бұл негізгі қимыл, етістікті үшбұрышқа сопақшалардың жанына жаз. Осындай 4 негізгі әрекет болады (өмірдің басым бағыттарының әрқайсысы үшін). 4. Үшбұрыштарға салынған қимыл етістіктерін дауыстап оқып, сұраққа жауап беріңіз: «When you do...(іс-қимыл етістіктерін көрсетіңіз), онда сіз кімсіз? Сіз қандайсыз?» Диаграмманың ортасына осы метафораны, сіздің көз алдыңызда пайда болатын бейнені жазыңыз - Муза, Шабыт беруші, Емші, Шығармашылық күш, Тірі жан, Қанатты, Нәзік гүл және т.б. Бұл сөз – сенің терең болмысыңның бір көрінісі, өмірдің ең қиын сәттерінде сені сүйеніш ететін, рухтандыратын, күш-қуатқа толтыратын нәрсе. Қанаттарың осы жерден өседі!
Қорытындылау «Айна» жаттығуы арқылы тренинг қорытындыланды. Қатысушылар бір – біріне қарап ым – ишарасы мен қозғалысын көрсетіп сол бірінші қатысушы екінші қатысушыға қозғалыстары мен қимылдарды жасайды, ым-ишарасы мен дене қалпын өзгертеді, айна сияқты, өз жұбының соңынан барлық ауызша емес көріністерді қайталайды. Жаттығу 2-3 минутқа созылады, содан соң барлығы бірге өз көрсеткен қозғалыстарын қайталады.